O‘zbekistonda eng faol internet foydalanuvchilari kimlar?
Marketing mutaxassislari fikricha, o‘zbekistonlik aksariyat yuzerlar, ya’ni internet foydalanuvchilari yoshi 18-45 lar orasida bo‘lgan, televizor tomosha qilmaydigan, ko‘pincha telefon orqali ijtimoiy tarmoqlarda o‘tradigan erkaklar ekan.
Kecha Toshkentda bo‘lib o‘tgan Usenet 2017 anjumanida O‘zbekiston va Rossiya kompaniyalarining yetakchi marketing mutaxassislari internetda samarali marketing sirlari bilan bo‘lishishdi.
Usenet 2017 – marketing, reklama va IT sohasi mutaxassislari birgalikda ishtirok etgan anjuman bo‘lib, u Ledokol Group media agentligi tomonidan tashkil qilingan. Anjumanda nafaqat o‘zbekistonlik mutaxassislar, balki Rossiyaning Yandeks, Mail.ru Group, Green PR, UsabilityLab, Odnoklassniki Group kabi yetakchi internet kompaniyalari vakillari ham ishtirok etib, o‘z tajribalari bilan baham ko‘rishdi.
Quyida ushbu anjumanning eng qiziq ma’ruzalaridan lavhalar keltiramiz.
Anjuman boshida Ledokol Group rahbari Dilshod Muzaffarov o‘zbekistonlik yuzer internetda ma’lumot qidirganda 70% Googledan va 30% Yandeksdan foydalanishini ta’kidladi. Ushbu bo‘lishuv aholining aksariyati internetdan foydalanish uchun Android operatsion tizimi o‘rnatilgan mobil uskunalardan foydalanayotgani sababli ekan.
Yuzerlar televizor tomosha qilmaydi
Aholi eng ko‘p foydalanadigan media manbalariga kelsak, iqtisodiy faol yuzerlarning 50 %i umuman televizor ko‘rmas yoki juda kam ko‘rar ekan. O‘zbekiston haqida yana bir qiziqarli fakt: televizor tomosha qilayotganda yuzerlarning 82% ikkinchi ekrandan (smartfon yoki kompyuter) foydalanib yangiliklarni o‘zi istagan saytlardan tomosha qilar ekan. Sabab — televideniye ko‘rsatuvlari aholi ehtiyojini qonlirmasligi, deyilmoqda.
Narxlar so‘mda bo‘ladi – ura!
Bu yil ilk bor anjumanda O‘zbekiston Axborot texnologiyalari vaziri v.b. Sherzod Shermatov ishtirok etdi. Shermatov davlat boshqaruv organlari narxi “shartli birlik”da belgilangan uyali aloqa va internet xizmatlari qiymati tinimsiz o‘sib borayotgani haqida, “portal”ga ko‘plab murojaatlar kelib tushayotgani haqida gapirdi. Vazir v.b. yil oxiriga qadar ushbu xizmatlar narxini milliy valyutada belgilash choralari ishlab chiqarilishini tasdiqladi.
Yuzerni baxtli qil
Yandeks vakili Yekaterina Bogatыryovaning nutqi eng qiziqarlilardan biri bo‘ldi. Xususan, Yekaterina yuzerlarni qanday baxtli qilish mumkinligi haqida so‘zlab berdi. Mutaxassis aytishiga qaraganda, mijozni baxtli qilish uchun avvalombor uni reklama bannerlari bilan ko‘mib tashlamaslik kerakligini ta’kidladi. Bannerlar juda ko‘p va noo‘rin ko‘rsatilgan hollarda yuzer sizning saytingizga umuman qaytib kelmasligi yoki unda “banner payqamaslik” (bannernaya slepota) xususiyati paydo bo‘lishi mumkin ekan.
Bunday bo‘lmasligi uchun, har qadamda yuzer haqidagi ma’lumotlarni diqqat bilan jamlab borish va undan to‘g‘ri foydalanishni bilish kerak ekan. Bannerlar muayyan foydalanuvchiga, aynan kerakli joyda va kerakli vaqtda ko‘rsatilishi kerak. Bu borada Yandeks.direktdan ko‘p narsa o‘rganishingiz mumkin, dedi Yekaterina.
Ruhshunos maslahati
Keyingi notiq haqiqiy ruxshunos bo‘lib chiqdi. Rossiyaning UsabilityLab kompaniyasi vakili Dmitriy Satin so‘zlariga ko‘ra, Milleniallar, ya’ni 1981 yildan keyin tug‘ilgan va 21 asrni raqamli texnologiyalar bilan chambarchas bog‘langan holda kutib olgan yoshlar avlodi, “bozor ko‘nikmalarini” yo‘qotib bormoqda va ko‘p hollarda, ular sotuvchi bilan muloqot qilishni istamaydi. Ya’ni savdo qilishni istamaydi….
Shunday ekan ularga sotuvchi bilan muloqot qilmagan holda sotib olishga imkon bering! Buning uchun turli, juda qulay dasturlar yaratilgan.
(Tahr.: Nahot O‘zbekistonda ham, magazindagi narsani aytilgan narxda olib ketaveradigan, savdo qilishni istamaydiganlar yuzerlar bor?)
Ijtimoiy tarmoqmi yoki messenjer?
Oxirgi vaqtlarda ko‘plab yuzerlar ijtimoiy tarmoq o‘rniga messenjerlardan foydalanishni xush ko‘rmoqda, chunki messenjerda ma’lumot muayyan foydalanuvchiga muvofiqlashtirilgan. Messenjerda qanday mavzulardagi yangilik unga kerakligini ijtimoiy tarmoq roboti emas, yuzerning o‘zi tanlab oladi va kerak bo‘lganda uni o‘zgartirishi ham mumkin, deydi rossiyaning Green PR kompaniyasi vakili Damir Xalilov.
Messenjerlar shaxs brendini targ‘ib qilish uchun ham eng yaxshi vosita bo‘lib qolmoqda. Bunga Telegramda misollar juda ko‘p.
Hamma Odnoklassnikida “o‘tiradi”
Har oy O‘zbekistondan 2 163 437 ta yuzer ushbu ijtimoiy tarmoqdan foydalanadi. O‘zbekistonlik foydalanuvchilarning 72%i o‘g‘il bolalar bo‘lib, ularning 38%i 18-25 yosh orasida. Umumiy foydalanuvchilarning 82%i ijtimoiy tarmoqqa telefon orqali ulanadi. OK eng ommaviy bo‘lgan mamlakatlar orasida O‘zbekiston Ukraina, Qozog‘iston va Belorussiyadan keyin to‘rtinchi o‘rinda, deb ma’lumot berdi Odnoklassniki vakili Aleksey Kashevarov.
O‘zbekistonda eng faol internet foydalanuvchilari kimlar? 
